Biuro Informatyki PTK Centertel wprowadza rozwiązanie oparte na oprogramowaniu Citrix MetaFrame, Novell NetWare i Windows NT Terminal Server Edition.

Podczas rozważań nad zastosowaniem w przedsiębiorstwie modelu przetwarzania serwerowego wykorzystującego "cienkie" urządzenia klienckie pojawia się zazwyczaj obawa, że użytkownicy nie zaakceptują odebrania im "pełnowartościowych" komputerów PC. Przykład PTK Centertel pokazuje, że rozwiązania takie można wprowadzić przy pełnej aprobacie użytkowników.

Praca na wagę złota

Biuro Obsługi Klienta (BOK) jest wizytówką firmy. Jego pracownicy są odpowiedzialni m.in. za rejestrację nowych klientów, aktywowanie usług i rozwiązywanie problemów abonentów. Przerwa w pracy może narazić firmę na wymierne straty w postaci nie zrealizowanych aktywacji.

Stanowiska pracy w BOK były wyposażane w najnowocześniejszy sprzęt komputerowy. Pracownicy korzystają z wielu dużych aplikacji jednocześnie, w tym z bardzo wymagającej aplikacji - klienta systemu billingowego - pracującej na platformie Windows NT 4.0. Cykl użytkowania komputerów w BOK nie przekracza 2 lat. To powoduje ogromne koszty, nawet jeżeli wycofywane komputery trafiają do innych działów firmy.

Utrzymanie BOK-u w pełnej sprawności wymaga dużego wysiłku organizacyjnego. Najważniejsze jest to, aby w razie awarii jak najszybciej przywrócić stanowisko do normalnej pracy. "Jeżeli stanowisko ulega awarii, przywrócenie go do działania trwa zazwyczaj ponad godzinę, natomiast powrót pracownika do normalnego rytmu pracy - zazwyczaj jeszcze dłużej" - mówi Tomasz Matuła, kierownik Działu Systemów Biurowych i Wsparcia Użytkownika w PTK Centertel sp. z o.o.

Polityka małych kroczków

Latem ub.r. informatycy stwierdzili, że ciągła wymiana komputerów PC na najnowsze modele jest zbyt droga. Zaczęli szukać rozwiązań terminalowych, które spełniłyby wysokie wymagania co do wydajności, bezpieczeństwa i łatwości zarządzania. Wybór padł na rozwiązanie Citrixa. Wprowadzenie nowego systemu miało być źródłem oszczędności. "Wyliczyliśmy, że w ciągu 3 lat od zakończenia wdrożenia firma zaoszczędzi ponad 400 tys. USD" - twierdzi Tomasz Matuła.

Informatycy wiedzieli, że zamiana PC na cienkiego klienta jest sprawą delikatną. Po wypożyczeniu od dostawców różnych modeli rozpoczęto testy. "Wybranym użytkownikom udostępnialiśmy różne terminale, a następnie pytaliśmy ich o wrażenie w specjalnej ankiecie" - mówi Paweł Parys, kierownik techniczny projektu. Na podstawie ankiet informatycy określili, jakie cechy są dla użytkowników najważniejsze. Okazało się, że liczy się przede wszystkim komfort pracy - szybkość odświeżania ekranu i działania aplikacji. Z tego względu system operacyjny powinien być zapisany w lokalnej pamięci ROM.

Kolejnym etapem przygotowawczym były testy sieciowe. Sprawdzanie poszczególnych urządzeń polegało m.in. na stopniowym zawężaniu pasma przepływu danych. Wyliczono, że praca możliwa jest nawet z przepustowością rzędu 20 Kb/s. Ponieważ część urządzeń miała pracować w odległych lokalizacjach, informatycy postanowili również symulować złą jakość łączy. "Zarówno oprogramowanie, jak i sprzęt należy bezwzględnie przetestować we własnych warunkach produkcyjnych. Podczas testów okazywało się niejednokrotnie, że dane przedstawione przez producentów sprzętu mijały się z prawdą" - wyjaśnia Tomasz Matuła. Aby lepiej przygotować się do wdrożenia, informatycy konsultowali się z kolegami w firmach, które wdrożyły już takie rozwiązania.

Ostatecznie wybór padł na terminale WYSE Winterm 3350 z systemem Windows CE. Zdecydowała elastyczność urządzenia - możliwości rozbudowy fizycznej i aktualizacji oprogramowania. Terminal WYSE 3350 ma w tylnej części port PCMCIA - w sytuacji, gdy sieć WAN ulegnie uszkodzeniu, można podłączyć do niego modem i kontynuować pracę. Można nim również w pełni zdalnie zarządzać, a także łatwo i niedrogo wymieniać podzespoły. Ma też wbudowaną 16-bitową kartę dźwiękową. Ważne było dopasowanie urządzeń do pracy w istniejącej sieci firmowej z Novell NetWare 4.11 i NDS. Poważnym kontrkandydatem terminali WYSE były urządzenia IBM NetStation 2200, jednak był to zbyt nowy produkt, z punktu widzenia funkcjonalności PTK Centertel jeszcze nie dopracowany.

Jedyne w swoim rodzaju

Rozwiązania przyjęte w Centertelu są z wielu względów unikalne. Połączono najlepsze strony systemów tworzących środowisko pracy cienkiego klienta. Wykorzystano jako serwer plików i drukowania sprawdzony Novell NetWare oraz serwery aplikacji oparte na Windows NT TSE i Citrix MetaFrame, udostępniający usługi terminalowe. Ciekawie zorganizowano również system bezpieczeństwa. Firma zakupiła oprogramowanie NDS for Windows NT 2.01 na serwerach NT, dzięki czemu mogła utrzymać na dotychczasowych zasadach scentralizowane zarządzanie kontami użytkowników na podstawie usług katalogowych Novella. NDS umożliwiło precyzyjne nadawanie uprawnień użytkownikom Citrixa - użytkownik widzi tylko te katalogi, pliki i aplikacje, z których bezpośrednio korzysta.

Centertel wykorzystuje oprogramowanie Citrix MetaFrame w wersji 1.8. Kilka serwerów Windows NT nie tworzy jednak klastra - podziałem zadań zajmuje się MetaFrame przez wbudowane mechanizmy typu load balancing. Wszystkie serwery mają taką samą konfigurację: procesory Pentium III 500 MHz i 1,5 GB pamięci RAM. Główne elementy systemu, w tym karty sieciowe, są zdublowane.