Format komputera

Płyta główna i chipset, w większym stopniu niż procesor, decydują o funkcjonalności komputera. Coraz bardziej widoczna jest tendencja integracji elementów, z których składa się nowoczesny PC.

Płyta główna i chipset, w większym stopniu niż procesor, decydują o funkcjonalności komputera. Coraz bardziej widoczna jest tendencja integracji elementów, z których składa się nowoczesny PC.

Mimo ciągłych prób standaryzacji architektury PC, szybkie zmiany technologii powodują, że chyba jeszcze nigdy różnorodność wewnętrznych konstrukcji nie była tak duża. Dotyczy to przede wszystkim podstawowych elementów komputera - chipsetów i płyt głównych, których architektura określa nie tylko możliwości instalacji takich czy innych procesorów, pamięci, dysków i kart rozszerzeń, ale w znacznym stopniu wpływa również na wymiary komputera, jego funkcjonalność i cenę.

ATX najbardziej popularny

Pod względem ogólnej specyfikacji płyt głównych najpopularniejsze są obecnie płyty ATX, które praktycznie wyparły format AT. Zaawansowany standard NLX jest na razie mało popularny, przede wszystkim ze względu na wysoki koszt.

Specyfikacja ATX została wprowadzona ok. trzech lat temu przez Intela. W porównaniu do starszych wersji jej najważniejsze zalety to: wyeliminowanie plątaniny kabli łączących elementy i zamocowań wykorzystujących śruby, ulepszony system chłodzenia oraz możliwość programowego sterowania zasilaczem i funkcjami oszczędzania energii. W formacie NLX dzięki zastosowaniu połączeń płyty z systemem wykorzystujących gniazda, wymiana i diagnostyka płyty są bardzo łatwe. Głównie dlatego NLX jest wykorzystywany przede wszystkim w zastosowaniach korporacyjnych.

ATX ma kilka odmian, m.in. zminiaturyzowaną wersję Micro ATX oraz wprowadzoną w ub.r. modyfikację - Flex ATX - przeznaczoną dla komputerów typu "wszystko w jednym", tzn. modeli o konstrukcji integrującej na płycie karty dźwiękowe, graficzne lub modemy.

Niezgodne gniazda

Odmienność architektury płyt głównych wynika nie tylko z tych ogólnych specyfikacji formatu, ale również z różnorodności chipsetów, gniazd pamięci i procesorów. Nie przypadkiem producenci zaczęli od pewnego czasu oferować płyty jednoprocesorowe, ale wyposażone w dwa różne gniazda dla układów CPU, np. Slot 1 i 370 lub płyty z gniazdami DIMM (pamięć SDRAM) i RIMM (Rambus).

Jeśli chodzi o gniazda procesorów, to wciąż istnieje standard Socket 7 (procesory AMD K6), ale prawdopodobnie zniknie on z rynku już pod koniec roku. Szybciej niż można było oczekiwać, Intel zaczął się wycofywać ze wsparcia dla gniazd Slot 1, wypieranych przez tańsze PGA 370. AMD opracowała wzorowane na Slot 1 gniazdo Slot A dla procesorów Athlon. Można jednak przypuszczać, że procesory Athlon zaczną za ok. pół roku znajdować zastosowanie w komputerach PC, przeznaczonych na rynek masowy, i AMD pójdzie w ślady Intela, wprowadzając ich tańszą wersję w obudowach typu PGA.

Chipset do wszystkiego?

Jeszcze kilka lat temu mało kto zwracał uwagę na chipsety (zestawy układów obsługujących współpracę procesora z systemem). Obecnie stały się one najważniejszymi elementami, definiującymi funkcjonalność, możliwoś-ci i architekturę komputera. Od nich zależy, jakiego typu procesory mogą być instalowane (np. Pentium III, K6 czy Athlon), jakie pamięci można wykorzystać (SDRAM, DDR DRAM, Rambus), jaka jest przepustowość systemowej szyny danych i dostępne interfejsy. Poza tym pojawiła się nowa tendencja integracji w chipsetach dodatkowych funkcji.

Intel niedawno opracował nową wersję specyfikacji AMR Riser. Jest to standard uniwersalnego złącza dla płyt głównych, które umożliwia zastosowanie modemów, kart dźwiękowych i innych elementów instalowanych bezpośrednio na płycie przez jej producenta lub firmę wytwarzającą komputery. AMR Riser pozwala na względnie łatwą modyfikację funkcjonalności płyty i szybkie wykorzystanie nowych wersji układów do obsługi funkcji dźwiękowych lub modemu.

Wiadomo że Intel przygotowuje już nie tylko chipsety ze zintegrowanymi funkcjami graficznymi i dźwiękowymi, ale również procesory nowej generacji nie wymagające wspomagania. Należy do nich m.in. Timna, zawierający Pentium III, pamięć podręczną i chipset w jednym układzie.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200