Wszystkie stacje benzynowe Shella w Polsce komunikują się z centralą firmy w Warszawie za pomocą transmisji satelitarnej. Dzięki temu uczestnicy programu promocyjnego SMART mogą zbierać punkty i odbierać nagrody na dowolnej stacji w kraju.

Shell Polska jest jednym z największych użytkowników transmisji satelitarnej. Firma obsługuje 104 stacje benzynowe, z których wszystkie wyposażone są w anteny satelitarne i urządzenia transmisyjne Personal Earth Station 5000 firmy Hughes. Zastosowanie do transmisji technologii satelitarnej było podyktowane przede wszystkim tym, że stacje benzynowe zlokalizowane są w miejscach, gdzie tradycyjne media komunikacyjne (np. linia telefoniczna) nie zawsze są dostępne. "Nie chcieliśmy stosować mieszanych rozwiązań. Jako że budowa infrastruktury kablowej nie wszędzie była możliwa, zdecydowaliśmy się zastosować łączność bezprzewodową. Braliśmy pod uwagę zarówno technologię satelitarną VSAT, jak i komunikację z wykorzystaniem sieci GSM" - mówi Andrzej Leszczyński, kierownik Działu Informatyki w Shell Polska.

GSM czy VSAT?

Obsługa programu SMART, umożliwiającego klientom zbieranie punktów za zakupy na stacjach Shella, nie wymaga komunikacji o dużej przepustowości. Nie jest ona bowiem realizowana w czasie rzeczywistym, a dane przesyłane są okresowo między stacjami benzynowymi a centralą firmy.

Według Andrzeja Leszczyńskiego, do bieżącej komunikacji wystarcza pasmo 9600 b/s i dlatego firma rozważała zarówno zastosowanie technologii satelitarnej, jak i GSM. Ostatecznie wybrano transmisję satelitarną. "Okazało się, że niekiedy zasięg sieci GSM jest niewystarczający. Tych problemów nie ma w przypadku komunikacji satelitarnej, która dostępna jest z równym powodzeniem na obszarze całej Polski" - mówi Andrzej Leszczyński. Komunikacji satelitarnej nie przeszkadzają złe warunki pogodowe. "Jedynymi utrudnieniami mogą być konieczność odgarniania śniegu z czaszy anteny oraz okresowe przesilenia słoneczne występujące co 11 lat" - dodaje.

Innym kryterium, które zdecydowało o wyborze technologii VSAT, była atrakcyjna cena tego rozwiązania w stosunku do technologii GSM. Operatorzy nie są na razie chętni do negocjowania warunków realizacji transmisji danych. Inaczej wygląda rynek usług satelitarnej transmisji danych. "Klient może kupić określoną przepustowość lub też płacić za ilość przesłanych danych. Może również negocjować ceny, jeśli jednocześnie chce zapewnić komunikację np. 100 punktom w kraju" - wyjaśnia Andrzej Leszczyński.

Komunikacja z perspektywami

Shell Polska korzysta z ogólnoeuropejskiej umowy koncernu Shell z operatorem satelitarnym. Dzięki temu bezprzewodowe dołączenie każdej nowej stacji benzynowej kosztuje znacznie mniej niż gdyby działania te podejmowano lokalnie. "Nie ma znaczenia, czy podpisuje się umowę na realizację transmisji satelitarnej z operatorem krajowym czy też zagranicznym - liczy się rachunek ekonomiczny" - mówi Andrzej Leszczyński.

Jego zdaniem firmy, które chcą podpisać umowę z jednym z operatorów satelitarnych działających w Polsce, a jednocześnie podłączyć ok. 100 punktów, mają dobry argument przetargowy. "Obecnie nasila się konkurencja pomiędzy takimi firmami, jak Hughes, PAGI, Telenor, TP SA, DataTrans i Polish Phonesat. Dzięki temu klient jest w stanie wynegocjować cenę ok. 300 USD za terminal VSAT miesięcznie przy realizacji transmisji 9600 b/s" - twierdzi Andrzej Leszczyński.

Każdy z terminali VSAT zainstalowany na stacjach benzynowych może komunikować się z centralą Shella z prędkością 19,2 Kb/s. Transmisja nie jest realizowana bezpośrednio, lecz poprzez stację bazową we Frankfurcie (dane przechodzą dwukrotnie przez satelitę - najpierw pomiędzy stacją benzynową a stacją bazową we Frankfurcie, a potem między stacją bazową a centralą Shella w Warszawie). Opóźnienie w tym przypadku nie ma jednak znaczenia, gdyż nie jest wymagana realizacja transmisji w czasie rzeczywistym.

Na każdej stacji benzynowej pracuje terminal VSAT Personal Earth Station 5000 firmy Hughes, podłączony do anteny satelitarnej o średnicy 1,2 m. Terminal taki ma 4 porty X.25/X.28, umożliwiające bezpośrednie dołączenie do komputerów uczestniczących w komunikacji, oraz gniazdo Ethernet, pozwalające włączyć urządzenie do sieci komputerowej. W Shell Polska terminale podłączone są bezpośrednio do czytników kart mikroprocesorowych wykorzystywanych w programie SMART.

Oferowane przez terminale pasmo 19,2 Kb/s jest wystarczające do przesyłania danych w związku z realizowanym przez Shella programem SMART. Informatycy Shell Polska zamierzają więc wykorzystać sieć satelitarną do realizacji dodatkowej funkcjonalności - przesyłania danych dotyczących sprzedaży na wszystkich stacjach benzynowych. "Obecnie dane zbierane są z całego kraju z wykorzystaniem komunikacji modemowej lub też przenoszone na dyskietkach - tam gdzie komunikacji modemowej nie można zrealizować" - mówi Andrzej Leszczyński. Za cztery miesiące będą one spływać do centrali z wykorzystaniem połączeń satelitarnych.

--------------------------------------------------------------------------------

Technologii bezprzewodowej transmisji danych poświęcony będzie nasz raport Komunikacja bezprzewodowa - Sieci część III, który ukaże się 29 maja br. wraz z CW nr 22/2000