Elektrometal SA kończy wdrożenie systemu analitycznego integrującego rozwiązania Oracle'a i Microsoftu.

Elektrometal SA, cieszyński producent sprzętu dla prze-mysłu górniczego, kończy realizację hurtowni danych działającej na podstawie oprogramowa- nia Optima Controling, wykorzystującego bazę danych Oracle8i, i oprogramowania OLAP Microsoftu. Rozwiązanie to zastępuje wykorzystywany od 1997 r. moduł analityczny ISAF, który dotychczas pozwalał na tworzenie analiz zbiorczych co 30 dni. Dzięki pakietowi Optima Controling wszelkie dane analityczne trafiają do kierownictwa firmy każdego ranka - na podstawie aktualnych danych dotyczących produkcji i sprzedaży.

Zmienne priorytety

W 1996 r. w cieszyńskim Elektrometalu podjęto decyzję o wdrożeniu systemu zintegrowanego. Miał on zastąpić stosowany dotychczas tradycyjny system księgowości i rozliczeń. Firma nie miała większych doświadczeń z informatyką, toteż przy wyborze systemu zarząd kierował się przede wszystkim referencjami innych firm lokalnych. W efekcie Elektrometal zdecydował się na zakup systemu gliwickiej Junisoftex, polecony m.in. przez dużą cieszyńską firmę Elektronarzędzia. System ten, stworzony za pomocą narzędzi Borland Pascal, działał na platformie Novell NetWare, wykorzystując bazę danych Btrieve (obecnie Pervasive SQL 2000).

Głównym celem wdrożenia systemu zintegrowanego miało być przejście od ręcznego do elektronicznego pozyskiwania danych. "System zintegrowany był dla nas nowością. Chcąc przede wszystkim odejść od papieru, nie docenialiśmy znaczenia funkcji analitycznych i raportujących" - mówi Ryszard Roehrich, kierownik Działu Kontrolingu i Informatyzacji w Elektrometal SA w Cieszynie. Tymczasem ten właśnie mo- duł systemu Junisoftexu okazał się podczas eksploatacji ubogi funkcjonalnie i trudny do modyfikowania.

Gdy w 1997 r. zarząd wymagał od działu kontrolingu bardziej szczegółowych, aktualnych zestawień i raportów, stało się jasne, że potrzebny jest dodatkowy system analityczny. A ówczesny dyrektor finansowy Elektrometalu miał doświadczenie w pracy z oprogramowaniem analitycznym ISAF (Inteligentny System Analiz Finansowych) katowickiej firmy AITech. Okazało się też, że system ISAF można łatwo połączyć z systemem Junisoftex. "Chcieliśmy mieć pewność, że nowy system będzie pasował do użytkowanych przez nas aplikacji, dlatego zdecydowaliśmy się na system ISAF" - twierdzi Ryszard Roehrich.

Z biegiem czasu potrzeby informacyjne zarządu wzrosły. Na początku 1999 r. było wiadomo, że system ISAF już nie wystarcza. Pozwalał on jedynie na prowadzenie analiz zbiorczych, co 30 dni, tymcza- sem zarząd chciał je mieć codziennie. "Zbyt mała była także dokładność analiz. ISAF posługiwał się tylko zagregowanymi kosztami rodzajowymi, zarząd natomiast chciał mieć możliwość analizowania danych z dokładnością do pojedynczego dekretu księgowego. Wiedziałem, że taką dokładność może zapewnić tylko hurtownia danych" - wyjaśnia Ryszard Roehrich.

Lekarstwo: hurtownia

Decyzję o wdrożeniu hurtowni formalnie podjęto w czerwcu 1999 r., a analiza rynku rozwiązań OLAP trwała prawie rok. Pracownicy działu kontrolingu Elektrometalu mieli w tym czasie możliwość przyjrzenia się wszystkim liczącym się rozwiązaniom. Firma poszukiwała systemu, który będzie wykorzys-tywał technologię Oracle'a (wybór na podstawie rekomendacji innych użytkowników), a jednocześnie będzie konkurencyjny cenowo. Zasadniczym wymaganiem w stosunku do systemu była jednak możliwość tworzenia analiz o dowolnym stopniu szczegółowości.

Poważnie rozważane były rozwiązania PMS Labs z Gliwic (system informowania kierownictwa Media), wrocławskiej Tety i Comp Rzeszów. Wiosną 2000 r. ofertę złożyła także wydzielona z AITechu firma Optima System (obecnie Consorg). Firma ta, założona przez byłego udziałowca AITech, wyspecjalizowała się w budowie systemów analitycznych i to ona ostatecznie uzyskała kontrakt. "Optima System wkraczała dopiero na rynek systemów hurtowni danych i chciała pozyskać klientów referencyjnych, co miało istotny wpływ na cenę. Mieliśmy również zaufanie do jej pracowników, kilka lat współpracowaliśmy przecież przy systemie ISAF" - wspomina Ryszard Roehrich. Podobnie jak ISAF, system Optima Controling był narzędziem, za pomo-cą którego można samodziel- nie tworzyć dowolne aplikacje analityczne i raporty, co odpowiadało specjalistom ds. kontrolingu z Elektrometalu.

Przepis na hurtownię

Oferowany przez Consorg system Optima Controling składa się z kilku elementów: kreato- ra hurtowni danych, hurtowni i zestawu klienckich aplikacji analitycznych. Rozwiązanie Optima Controling łączy technologie bazy danych Oracle'a i serwerów analitycznych Micro- softu, które można łatwo integrować z aplikacjami klienckimi. W Elektrometalu baza Oracle'a, w której zrealizowano hurtownię danych, działa na platformie Novell NetWare 5. Przedstawiciele Consorg twierdzą, że hurtownia może być również w całości oparta na Microsoft SQL 2000. W systemie Optima Controling znalazły się rozwinięte rozwiązania sztucznej inteligencji odziedziczone po systemie ISAF. Baza wiedzy systemu ISAF zawierała ok. 4 tys. reguł logicznych, Optima System ma ich ok. 6 tys. (została wzbogacona o reguły z dziedziny logistyki i sprzedaży). Technologia sztucznej inteligencji jest dostarczana przez firmę AITech. Dzięki niej jest to nie tylko system informowania kierownictwa, lecz również system wspomagania decyzji.

Za import danych z systemów rejestrujących odpowiada moduł Integrator. Składa się on z interfejsu graficznego po stronie klienta oraz wielu procedur wbudowanych i skryptów działających na serwerze Oracle'a oraz aplikacji Visual Basic, działających, w zależności od konfiguracji, na serwerze lub po stronie klienta. Dane pobierane są przez interfejs ODBC lub oprogramowanie Microsoft Data Transformation Services. W ramach modułu Integrator po stronie klienta działa aplikacja graficzna o charakterze kreatora, pozwalająca na precyzyjne przygotowanie procesu pobierania danych. Za jej pomocą określa się źródła danych, strukturę hurtowni oraz transformacje, jakim powinny podlegać dane, zanim trafią do hurtowni. Odpowiada też za regularne zasilanie hurtowni danymi transakcyjnymi. "W naszym przypadku dane transakcyjne pobierane są w nocy, co 24 godziny. Dzięki temu już rano zarząd ma dostęp do wszelkich analiz i może podejmować trafne decyzje" - mówi Ryszard Roehrich.

Dane z hurtowni pobierane są bezpośrednio przez serwer analityczny za pomocą mechanizmu OLE DB lub ODBC. Serwer analityczny, działający na platformie Windows NT 4.0, zawiera oprogramowanie Microsoft Analysis Services, dostarczane jako standardowy element bazy danych SQL Server 2000. Kopiuje on dane z hurtowni, dokonuje ich transformacji do postaci wielowymiarowej i udostępnia je jako "kostki".

Dane przechowywane w "kostkach" są analizowane za pomocą specjal- nej przeglądarki, która komunikuje się z serwerem analitycznym poprzez mechanizmy ADO i ADO MD. Wykonywane przez użytkownika - dzięki udostępnionym w przeglądarce narzędziom graficznym - manipulowanie danymi powoduje wysyłanie do serwera ana- litycznego zapytań w języku MDX, stworzonym przez Microsoft jako rozszerzenie języka SQL dla baz OLAP. Do prezentacji danych w uproszczonej formie, np. tylko raportów wcześniej zdefiniowanych w systemie, można wykorzystać mechanizm tabeli przestawnej programu Excel, a nawet przeglądarkę Internet Explorer, wzbogaconą o specjalny komponent ActiveX.

Aplikacja kliencka systemu Optima udostępnia dane w tzw. widokach, które użytkownik może samodzielnie definiować. Stąd, zależnie od celu, dane można układać w różnych ujęciach: planistycznym, budżetowym, sprawozdawczym itd. System umożliwia także analizę typu drill down, co pozwala na docieranie do poszczególnych dekretów księgowych i odpowiadających im dokumentów.

Nie koniec zmian

Wdrożenie systemu Optima Controling znajduje się obecnie w fazie testów. Jego uruchomienie jest planowane na początek marca br. Firmę czekają jednak kolejne projekty. "Użytkowana przez system baza danych Btrieve nie spełnia już naszych oczekiwań. W najbliższym czasie będziemy musieli podjąć decyzję, czy wymienić bazę, czy wdrożyć nowy zintegrowany system informatyczny. W tym roku będziemy też chcieli wdrożyć metodologię ABC (Activity Based Costing), by dokładniej kalkulować koszty. W tym celu zastosujemy przygotowywany obecnie moduł systemu Optima Controling" - mówi Ryszard Roehrich.