Wirtualna mozaika

Czy cyberkultura to jedna z wielu dziedzin współczesnej kultury czy też może docelowy punkt jej rozwoju, system określający charakter relacji kulturowych we współczesnym świecie? Czy rola cyfrowych środków komunikacji polega tylko na poszerzaniu obszaru współczesnej ekspresji kulturowej czy też na tworzeniu nowych zasad uczestnictwa w kulturze?

Czy cyberkultura to jedna z wielu dziedzin współczesnej kultury czy też może docelowy punkt jej rozwoju, system określający charakter relacji kulturowych we współczesnym świecie? Czy rola cyfrowych środków komunikacji polega tylko na poszerzaniu obszaru współczesnej ekspresji kulturowej czy też na tworzeniu nowych zasad uczestnictwa w kulturze?

Rozwój technik informacyjnych stawia przed naukami o kulturze coraz więcej tego typu pytań, zmusza do weryfikacji dotychczasowych sposobów rozumienia istoty kultury i jej wpływu na społeczne funkcjonowanie człowieka. W powszechnym przekonaniu najważniejszą konsekwencją wprowadzenia na masową skalę technik komputerowych do komunikacji społecznej jest globalizacja kultury. Zdaniem Ryszarda Kluszczyńskiego, teoretyka mediów z Uniwersytetu Łódzkiego, autora wydanej niedawno książki Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów, globalizacja będzie tylko jednym z kilku prawdopodobnych skutków współczesnych przemian cywilizacyjnych. Innym, nie mniej znaczącym, jest pluralizacja. "Teza o nieuniknionej globalizacji kultury nie wydaje się ani jedyną ani nawet najbardziej sensowną (czy pożyteczną) hipotezą na temat statusu kultury rzeczywistości zmedializowanej, kultury świata postbiologicznego" - pisze Ryszard Kluszczyński. - "Równie uprawniona wydaje się współcześnie teoria, która zasadniczą tendencję upatruje w procesach pluralizacji".

Kulturowe pokrewieństwo

Kultura jest zawsze związana z funkcjonowaniem człowieka w społeczności. Jest wytworem wspólnoty jednostek komunikujących się ze sobą. Kultura tradycyjna, wyznaczająca dotychczasowe aksjologiczne konteksty działań i decyzji człowieka, jest kulturą umiejscowioną, ma charakter lokalny - twierdzi autor. Jest kulturą statyczną, związaną z grupą społeczną, działającą na wspólnym terytorium. Jest kulturą zamkniętą, wyrastającą na rozróżnieniu: swój-obcy, gdyż jej zadaniem jest m.in. pełnienie funkcji odróżniającej od innych, sąsiednich społeczności. W szczególny sposób jej funkcja integracyjna odnosi się do społeczności narodowych.

Tak zorganizowany system kulturowy ma dużą siłę oddziaływania na wszystkich członków społeczności, jednoczy ich i wiąże z obowiązującymi w niej wzorcami ocen i zachowań. Wyposaża człowieka w trwały system wartości. Prezentuje wszystkim swoim uczestnikom jednolity obraz świata, oferując wspólny zakres pojęć umożliwiających dokonywanie porównywalnych opisów rzeczywistości. Pozwala to na sprawne funkcjonowanie w strukturach społecznych i właściwą interpretację zachowań innych. Wszystko to wpajane jest człowiekowi w procesie wychowania i edukacji, a osiągane na drodze internalizacji kulturowej. Dotychczasowa kultura zniewala człowieka, ale też orientuje go w świecie.

Wirtualne uczestnictwo

Zastosowanie cyfrowych technik komunikacyjnych, w szczególności Internetu, umożliwia nieustanne przekraczanie wszelkich barier i granic. Oprócz przemieszczania się ludzi, wędrują także informacje. Obok kontaktów bezpośrednich, wzrasta rola kontaktów utrzymywanych za pośrednictwem mediów, ostatnio w coraz większym zakresie poprzez media cyfrowe. Dostępność komunikacji telematycznej, głównie za pośrednictwem Internetu, umożliwia tworzenie wspólnot wirtualnych.

Każda wspólnota wirtualna łączy ludzi należących poza nią do odmiennych kultur. Każdy człowiek może przy tym należeć do wielu wspólnot wirtualnych. Wspólnota wirtualna, jako komunikująca się z sobą grupa społeczna, tworzy także własną kulturę, która odciska mniej lub bardziej wyraźne piętno na jej uczestnikach. W takiej sytuacji zarówno w indywidualnych postawach, jak i grupowych zachowaniach następuje pomieszanie wielu wątków kulturowych. Będąc uczestnikiem kilku grup społecznych, człowiek współczesny ulega także oddziaływaniu różnych, czasami nawet wzajemnie znoszących się, systemów kulturowych.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200