Itanium zastąpi w wydajnych serwerach procesory Pentium. Na jesień premierę zapowiadają najwięksi producenci.

Compaq, Dell, Hewlett-Packard i IBM zapowiedziały wprowadzenie na rynek serwerów wyposażonych w 64-bitowe procesory Intela - Itanium. Większość urządzeń ma być dostępna w trzecim kwartale br. Premiera Itanium była gwoździem do trumny platformy Alpha. Compaq bowiem zaprzestał rozwijania tej platformy i przekazał prawa intelektualne oraz zespół projektantów związanych z Alphą firmie Intel, która najważniejsze atuty tej technologii procesorowej ma inkorporować do linii procesorów Itanium.

Docelowo z rynku zniknie również linia procesorów PA-RICS Hewlett-Packarda. PA-8900, który zostanie wprowadzony na rynek w przyszłym roku, ma być ostatnim procesorem z tej serii. W przyszłości HP zamierza stosować głównie procesory wprowadzane na rynek przez Intela.

Serwery dla Itanium

Podczas premiery Itanium firmy IBM, Dell i HP ujawniły szczegóły dotyczące wyposażanych w nie serwerów. Compaq informacje takie przedstawił dopiero kilka tygodni później, oświadczając jednocześnie, że Itanium uzupełni nie tylko linię serwerów intelowskich, ale zostanie również wykorzystany w komputerach Himalaya.

Pierwszym serwerem IBM wyposażonym w procesory Itanium będzie eServer xSeries 380. Pojawi się on w dwóch wersjach: z procesorami Itanium 733 MHz i pamięcią podręczną trzeciego poziomu o pojemności 2 MB i Itanium 800 MHz z pamięcią podręczną 4 MB. Standardowo serwer jest dostarczany z jednym procesorem, ale w obudowie o wysokości 7U mogą pracować łącznie 4 takie procesory. Serwer obsługuje maksymalnie 64 GB pamięci RAM. Ma 8 gniazd PCI (pracujących w trybie hot-swap) i standardowo 2 dyski o pojemności 36 GB. Całość uzupełniają redundantne wentylatory i 4 zasilacze, które można wymieniać bez wyłączania serwera.

Analogiczną konstrukcję pod względem możliwości rozbudowy zapowiedział również Dell. Serwer PowerEdge 7150 ma wysokość 7U, umożliwia zainstalowanie 4 procesorów i 64 GB pamięci RAM, ale oferuje 10 gniazd PCI (w tym dwa 33 MHz nie pracujące w trybie hot plug). Może być także wyposażony w 4 wewnętrzne dyski.

Hewlett-Packard wprowadził na rynek 4-procesorowy serwer HP Server rx4610. Na sierpień br. zapowiedział premierę 16-procesorowego serwera HP Server rx9610. W przypadku komputerów wyposażonych w Itanium nie będzie już stosowana nazwa NetServer, ale po prostu Server. Od 2003 r. zostanie ujednolicone nazewnictwo pozostałych linii serwerowych: NetServer i HP 9000 - do nazwy Server.

HP Server rx4610 może zawierać 2-4 procesorów Itanium 733 MHz lub 800 MHz i do 64 GB pamięci. Tak samo jak serwer Dell oferuje 10 gniazd PCI.

Model rx9610 będzie można wyposażyć w 4, 8, 12 lub 16 procesorów Itanium, 64 GB pamięci i 8-96 gniazd PCI (w zależności od liczby zainstalowanych procesorów).

Nie znane są na razie szczegóły konstrukcyjne serwerów ProLiant Compaqa z procesorami Itanium. W trzecim kwartale br., w ramach programu o roboczej nazwie TrailBlazer, firma planuje wprowadzenie na rynek 4-procesorowych serwerów z Itanium. Docelowo zamierza również opracować 32-procesorowe serwery.

Wiadomo jednak, że wprowadzenie na rynek Itanium przyczyniło się do rezygnacji Compaqa z rozwijania linii serwerów Alpha. Producent zamierza jeszcze w lecie br. wprowadzić na rynek nową wersję serwera AlphaServer GS, wyposażoną w procesory taktowane zegarem 1 GHz, a pod koniec przyszłego roku - ostatnie, nowe AlphaServery za-wierające procesor Alpha EV7. W 2004 r. na rynek zostanie wprowadzony pierwszy serwer Himalaya, w którym zamiast procesorów MIPS będą zastosowane procesory Itanium.

Systemy operacyjne

Wszystkie zapowiadane serwery z Itanium będą mogły pracować pod kontrolą dwóch systemów operacyjnych: 64-bitowej wersji Windows oraz 64-bitowego systemu Red Hat Linux. Ponadto na serwerach Hewlett-Packarda zostanie uruchomiony system HP-UX 11i 1.5 (na serwerze rx9610 będzie mógł pracować na razie tylko ten system, gdyż tylko on oferuje skalowalność do obsługi 16 procesorów Itanium).

Compaq zapowiedział również przeniesienie na platformę Itanium systemów Tru64 UNIX, Open-VMS oraz NonStop Kernel. Firma nie podała jednak terminu zakończenia prac nad migracją do nowej platformy.

Najbardziej oczekiwanym systemem jest 64-bitowa wersja Windows, o nazwie 64-Bit Windows Advanced Server Limited Edition, którą Microsoft planował początkowo udostępnić podczas premiery procesora Itanium, a obecnie zapowiada, że nastąpi to dopiero w 3 kwartale br. System ma obsługiwać do 8 procesorów Itanium w jednym serwerze i adresować do 64 GB pamięci RAM.

Kolejną, pełną 64-bitową, serwerową wersją Windows będzie Windows.NET Advanced Server 64-Bit Edition, zapowiadany na początek przyszłego roku. 25 października br. odbędzie się premiera systemu Windows XP 64-Bit Edition, przeznaczonego do pracy na stacjach roboczych z Itanium.

64-bitowe wersje Windows zostaną wyposażone w specjalny moduł WOW64 (Windows on Windows 64), umożliwiający im uruchamianie w trybie kompatybilności aplikacji przeznaczonych dla 32-bitowych wersji systemu. Jest to o tyle istotne, że wiele z dostępnych obecnie aplikacji 32-bitowych zapewne nigdy nie zostanie przystosowanych do pracy w środowisku 64-bitowym.