Zintegrowane systemy informatyczne (ZSI) są najbardziej zaawansowaną formą rozwiązań informatycznych wspomagających zarządzanie w przedsiębiorstwach, a więc wymagają od przyszłych użytkowników spełnienia niemałej liczby warunków, by można było mówić o ich efektywnym wdrożeniu i eksploatacji.
Poniesione nakłady na informatykę mogą wielokrotnie zwrócić się, pod warunkiem pełnej świadomości celów i uwarunkowań realizacyjnych oraz starannego doboru partnerów.
Poniżej przedstawiono spostrzeżenia z badań, obejmujących kilkadziesiąt podmiotów gospodarczych, które w ostatnich latach podejmowały próby (nie zawsze zakończone pełnym sukcesem) zastosowania zaawansowanych technologicznie systemów informatycznych. Ich ogólna struktura ze względu na rodzaj działalności przedstawia się następująco:
przedsiębiorstwa produkcyjne - 64% (w tym połowa zatrudniających ponad 500 osób)
firmy usługowe - 22%
bankowość - 14%
Firmy te pochodzą z zachodniej i centralnej Polski - w większości dysponowały doświadczeniami w zakresie informatycznego wspomagania procesów zarządzania. Były to zazwyczaj typowe systemy dziedzinowe, w odniesieniu do których podejmowano próby integracji.
Wyniki badań
Syntetycznie wyniki badań można ująć następująco:
tylko ok. 30% podmiotów przed rokiem 1993 r. miało opracowaną strategię informatyzacji, a tyle samo nie było świadomych konieczności jej przygotowania, po 1993 r. proporcje te wynosiły odpowiednio: 75% i 5%
przy opracowywaniu strategii informatyzacji wykorzystano zewnętrznych konsultantów w ok. 30% przed rokiem 1993, w 66% - po nim
opracowanie strategii informatyzacji poprzedzono przygotowaniem strategii rozwoju firmy w ok. 20% podmiotów przed rokiem 1993, w ok. 70% - po nim
w opinii kierownictwa firm opracowanie strategii informatyzacji miało wpływ na skuteczność wdrażania ZSI w ponad 20% przed rokiem 1993, a po nim - w ok. 90%
doświadczenia z wcześniejszej eksploatacji systemów informatycznych przed rokiem 1993 miało w ok. 30% firm, ponad 90% - po nim
przygotowanie zapytania ofertowego odnośnie wyboru systemu zlecono niezależnym konsultantom w ok. 20% przed rokiem 1993, a po nim - w ponad 80% firm
wyboru integratora/wykonawcy wdrożenia ZSI dokonano w ramach procedury przetargowej u ok. 30% przed rokiem 1993, a po nim - w ponad 90% podmiotów
na etapie wyboru ZSI kierowano się przed rokiem 1993 konkretnym systemem (ponad 10%) oraz siedzibą integratora/wykonawcy wdrożenia (ok. 70%), po roku 1993 - głównie doświadczeniem integratora/wykonawcy wdrożenia w zakresie konkretnego systemu (ok. 80%)
przed wdrażaniem ZSI dokonano restrukturyzacji firmy (w tym w różnym zakresie modelowanie procesów gospodarczych - BPR) przed rokiem 1993 w 40% firm, po nim - w 90%
z gotowej metodyki wdrażania systemu skorzystano przed rokiem 1993 w ponad 60% firm, a po nim - w ponad 90%
zastosowanie sformalizowanej metodyki realizacji ZSI miało wpływ na efekty wdrożeniowe w ponad 20% firm przed rokiem 1993, a po nim - w ponad 95%
standardowe pakiety klasy CASE wykorzystywano w ok. 45% firm przed rokiem 1993, a po nim - w ponad 90%
spośród członków zarządu/dyrekcji firm udział we wdrażaniu ZSI przed 1993 r. brało udział ponad 35%, a po nim - ponad 90%
komitet sterujący nadzorował wdrożenie ZSI przed 1993 tylko w ok. 10% firm, a po nim - w ponad 95%
wykorzystanie wcześniej eksploatowanej informatycznej infrastruktury technicznej miało miejsce przed rokiem 1993 w ponad 20% firm, a po nim - w ok. 70%
wdrażanie ZSI zostało poprzedzone pełnym szkoleniem zalecanym przez integratora/wykonawcę przed rokiem 1993 przez ok. 55% firm, a po nim - ponad 95%
istotna modyfikacja ustalonego wcześniej harmonogramu i zakresu prac wdrożeniowych ZSI wystąpiła przed 1993 r. w ponad 30% firm, a po nim - w 45%
wśród głównych przyczyn modyfikacji harmonogramu i budżetu prac wdrożeniowych ZSI przed rokiem 1993 wymieniano brak środków finansowych (ponad 35%) oraz zmianę zakresu wdrożenia systemu (ponad 20%), a po roku 1993 - zmianę struktury organizacyjnej (ok. 20%) i priorytetów wdrażania modułów systemu (ok. 20%)
wydłużenie czasu wdrażania ZSI w porównaniu z pierwotnie przyjętym harmonogramem prac wynosiło przed rokiem 1993 ponad połowę w przypadku 50% firm, a po nim - ponad 20%
wzrost ogólnych nakładów finansowych na wdrożenie ZSI w porównaniu z pierwotnie przyjętym budżetem przed rokiem 1993 wyniósł dwukrotnie więcej w ponad 40% firm, a po roku 1993 - w ponad 10%
wśród głównych przyczyn oporów przy wdrażaniu ZSI wymieniano przed rokiem 1993 obawę przed zmianą dotychczasowych procedur pracy (ponad 40%) oraz obawę przed utratą nieformalnej pozycji w firmie (ok. 20%), a po roku 1993 - obawę przed utratą pracy (ponad 40%) oraz brak orientacji w zakresie i zasadach funkcjonowania proponowanych rozwiązań
w ocenie integratora/wykonawcy wdrożenia ZSI poziom przygotowania merytorycznego informatyzowanej firmy był przed rokiem 1993 niski (ponad 80%) w zakresie metodyki wdrażania, znajomości rozwiązań klasy ZSI i nowoczesnego zarządzania (w tym BPR, controlling i rachunkowość zarządcza), po roku 1993 ocena ta uległa pewnej poprawie (70%)
w ocenie integratora/wykonawcy wdrożenia ZSI zaangażowanie w realizację prac przed rokiem 1993 przejawiało się największą otwartością na proponowane zmiany organizacyjne ze strony zarządu/dyrekcji firm (ponad 20%) oraz kadry informatycznej (40%), w zakresie oporu wobec tych zmian - ze strony pracowników administracyjnych (ponad 40%) oraz zarządu/dyrekcji firm (ponad 20%), po roku 1993 zwiększeniu uległo zaangażowanie zarządu/dyrekcji firm (ponad 35%) w proponowane zmiany organizacyjne, natomiast przejawiany opór wobec nich deklarowało mniej niż 20% zarządów/dyrekcji, a postawa pracowników administracji w tym zakresie pozostała bez zmian (ponad 40%)
