Windows XP jak widać, pomimo swojego "starczego" wieku w dalszym ciągu stanowi zdecydowaną większość eksploatowanych systemów okienkowych. Dzięki tej popularności jest już tak dobrze znanym systemem, że istnieje wiele różnych sprawdzonych trików, które pozwalają na przyśpieszenie jego pracy i ogólną optymalizację pod kątem wydajności. Jak widać też Windows XP wcale nie jest na wymarciu i gros osób stale z niego korzysta.

Poprawa wydajności możliwa jest albo poprzez zastosowanie wszelakiej maści oprogramowania optymalizującego albo poprzez ręczne wprowadzanie poprawek. Zacznijmy od tej pierwszej grupy. Programy takie to zarówno komercyjne kombajny jak np. System Mechanic czy Symantec System Works, ale też i darmowe, bardziej specjalizowane narzędzia. Oprogramowanie poprawiające osiągi ma tą zaletę, że nie wymaga od użytkownika większego obeznania z zasadami funkcjonowania Windowsa. Wystarczy "odpalenie" kreatora i automat wprowadzi odpowiednie zmiany. Niestety, oprócz niewątpliwych zalet programy takie mają również wady. Nigdy nie wiadomo co takiego dokładnie jest zmieniane. W razie zbyt radykalnych porządków może okazać się, że nie tylko system nie przyśpieszył, ale po prostu przestał działać. Na szczęście większość narzędzi posiada możliwość wykonywania kopii bezpieczeństwa ustawień, które będą modyfikowane, a to pozwala przywrócić funkcjonalność systemu w razie "katastrofy". Dobrym przykładem darmowych alternatyw są takie narzędzia jak np. CCleaner, który potrafi naprawić problemy wynikające z błędów w rejestrze systemowym, przy okazji wyczyścić wszelkie śmieci na dysku (np. pliki tymczasowe, stare kopie dokumentów, zrzuty pamięci, cache przeglądarek internetowych) czy sprawdzić jakie aplikacje uruchamiane są podczas startu systemu.

Nie wszystko jednak opiera się na narzędziach. Jest wiele trików, które można zastosować samemu - od najprostszych do tych bardziej skomplikowanych. Ponieważ są ich setki przytoczymy tylko kilka - dla przykładu. Zacznijmy od tych zupełnie prostych.

1. Defragmentacja dysków - czyli porządkowanie danych na dysku. Banalne, ale znakomicie przyśpiesza pracę systemu - zwłaszcza po długim czasie użytkowania (Start -> Akcesoria -> Narzędzia systemowe -> Defragmentator dysków).