Organa ustawodawcze generują całą mnogość ustaw, które społeczeństwo powinno następnie respektować. Cały problem w tym, że przepisy są często mało czytelne, dają dużą dowolność interpretacyjną i powodują generalne zamieszanie.

Ustawa o ochronie danych osobowych jest tego przykładem - jednym z wielu. Mała precyzja niektórych zapisów daje wiele do myślenia, stwarzając jednocześnie pole do popisu interpretacyjnego. Na przykład jakże wielorako można rozumieć "rozliczalność działań użytkowników" systemu komputerowego. Fakt zmiany danych zapisanych w bazie może być rejestrowany, jednak jaki z tego pożytek, jeśli chwilę potem inny operator znowu te dane przekształci. Kogo więc czynić odpowiedzialnym za zmiany, jeśli nie jest pamiętana pełna ich historia? Odnotowywanie sprawcy ostatniej tylko modyfikacji niesie w zasadzie prawie identyczny skutek, jak zupełny brak takiej ewidencji.

Z chwilą naszego przystąpienia do Unii Europejskiej zaczął obowiązywać podatek VAT od umów o dzieło. Konia z rzędem temu, kto potrafi stosowną ustawę interpretować jednoznacznie. Jak zwykle w takich przypadkach jest wiele niedomówień i przypuszczeń, co skazuje twórców na łaskawość urzędników. Będąc osobiście zainteresowany tym tematem, skorzystałem z porady gazety prawniczej, gdzie nie dowiedziałem się dokładnie niczego. Wynurzenia eksperta brzmiały jak zwykłe mydlenie oczu. Jedyne, z czym mogłem zgodzić się w pełni, to stwierdzenie, że "przepis jest zredagowany bardzo niefortunnie i wywołuje wiele kontrowersji". O tym, kto może liczyć na zwolnienie z VAT-u, a kto nie, zadecyduje prawdopodobnie nastrój urzędnika niższego szczebla, uzależniony od regionu i pogody.

Od dłuższego już czasu funkcjonuje przepis o podatku od darowizn. Okazuje się, że egzemplarze autorskie książek są także darowizną i podlegają z tego tytułu opodatkowaniu. A mnie zawsze wydawało się, że jest to składnik wynagrodzenia autora za jego trud. Jeśli zatem autor zostaje "obdarowany" egzemplarzami swojej książki, to chyba powinna ta darowizna być formalnie spisana, z podaniem jej wartości, bo jakże inaczej odprowadzić należny podatek. Całe szczęście, że Redakcja nie obdarowuje mnie zwrotnie moimi felietonami w postaci drukowanej, bo oprócz grożącego mi podatku VAT z tytułu tej działalności, miałbym jeszcze na głowie podatek od darowizn.

Pomysły dalszej fiskalizacji naszego życia rosną jak grzyby po deszczu. Ostatnio pojawiły się zamysły wprowadzenia kas fiskalnych dla kominiarzy, krawców i im podobnych usługodawców. Czekam z niecierpliwością na wprowadzenie powszechnego obowiązku rejestrowania transakcji przez kogokolwiek, kto tylko pobiera wynagrodzenie za cokolwiek. Proponuję, aby osoby trudniące się zawodowo doradztwem i wykładnią przepisów pobierały honoraria nie od swoich zdezorientowanych klientów, a od autorów tychże mało jednoznacznych przepisów. Byłoby to ze wszech miar dla społeczeństwa pożyteczne. Okazałoby się wtedy niechybnie, że ustawy i rozporządzenia jednak mogą być przejrzyste, czytelne i dla każdego zrozumiałe w ten sam sposób.

Wszystko to przypomina mi źle działający program komputerowy, który daje odmienne wyniki nie w zależności od danych wejściowych, ale w zależności od tego, kto jest operatorem komputera i dla kogo wykonywane są obliczenia. Jednak w przypadku błędów oprogramowania odpowiedzialnością za nie obciąża się programistę, chociaż biorąc pod uwagę panujące w innych dziedzinach tendencje powinno stać się normą, że za błędy konstrukcyjne algorytmów przetwarzania ciągnięci będą do odpowiedzialności użytkownicy i to w stopniu ustalonym przez informatyka zakładowego.

Z okazji nadchodzących Świąt życzę Państwu wszystkiego najlepszego, a także tego, aby zaprzestano nas obdarowywać tego rodzaju prezentami.