Wielka Brytania: tańsze państwo dzięki wykorzystaniu możliwości technik teleinformatycznych.

Każdy może obejrzeć oficjalne strony internetowe przygotowane przez agendy rządu brytyjskiego. I pozazdrościć, że w Albionie już dzisiaj potrafią wcielać w życie idee elektronicznej administracji. Imponuje konsekwencja rządu T. Blaira we wcielaniu przedstawionej kilka lat temu wizji: budowy tańszego państwa dzięki wykorzystaniu możliwości technik teleinformatycznych. Elementem tej strategii jest nałożenie wirtualnej nakładki na wszystkie urzędy: portalu rządowego, tak aby "władza" mogła być dostępna dla obywateli i podmiotów gospodarczych za pomocą jednego punktu kontaktowego.

Dla osób fizycznych i prawnych

Działa już ogólny portal (www.ukonline.gov.uk) skierowany do zwykłych obywateli. Zawiera on listę wszystkich urzędów, zarówno centralnych, jak i samorządowych, wyszukiwarkę pozwalającą lokalizować serwisy internetowe dowolnego z nich (oczywiście dostęp do portalu nie musi się odbywać przez Internet - może to być telefon komórkowy, telewizja cyfrowa, kiosk inter- aktywny itd.).

Usługi internetowe przeznaczone dla osób prywatnych oferuje już wiele agencji rządowych. Obywatel może online złożyć wniosek paszportowy, wysłać informację o zmianie adresu (wówczas jest ona dystrybuowana do różnych instytucji i urzędów, tak aby obywatel nie musiał w celu aktualizacji danych fatygować się do każdego z tych miejsc osobno), złożyć deklaracje podatkową czy regulować stałe rachunki i opłaty. Portal ten jest również repozytorium informacji przydatnych dla każdego, np. co trzeba zrobić, chcąc uzyskać prawo jazdy, mając kłopoty z prawem bądź gdy zbliża się termin przejścia na emeryturę, ma się urodzić dziecko itd. Ta pomoc to sugerowane scenariusze właściwego postępowania, w tym lista potrzebnych dokumentów i spraw do załatwienia, wskazania urzędów, do których trzeba się udać lub które mogą przyjść z pomocą. To również odnośniki do zasobów sieciowych, dotyczących każdego z tych elementów.

Dla biznesu - wszędzie tam, gdzie trzeba realizować bezpieczne transakcje elektroniczne - przygotowano osobny serwis Government Gateway (www. gateway.gov.uk), będący punktem dostępu do różnych agend rządowych i urzędów, przede wszystkim tych, z którymi kontakt jest potrzebny do prowadzenia działalności gospodarczej (np. służby podatkowe i celne). By korzystać z Government Gateway, potrzebne są rejestracja i otrzymanie cyfrowego certyfikatu. Serwis ten połączony jest z rządową siecią intranetową (GSI - Government Secure Intranet), sprzężoną z motorem transakcyjnym, obudowaną interfejsami do systemów informatycznych poszczególnych instytucji.

Czas to pieniądz

Pierwszą wersję tego serwisu wykonała w rekordowo krótkim czasie (nieco ponad 70 dni), z wykorzystaniem różnych narzędzi Microsoftu, grupa kilkudziesięciu osób - na ogół zewnętrznych konsultantów (Government Gateway to nie tyle portal, ile moduł wiążący w całość rozproszone systemy poszczególnych instytucji). Wykorzystano XML i XSL (Extensible Stylesheet Language) jako mechanizm tworzenia publicznie dostępnych standardów różnych elektronicznych dokumentów oraz generalny mechanizm wymiany danych i integracji systemów. Schematy XML pozwalają więc na łatwe przeniesienie mechanizmów tworzenia takich dokumentów elektronicznych, wymienianych z instytucjami państwowymi, do własnych rozwiązań przedsiębiorstw.

Agenda zajmująca się przygotowaniem rozwiązań elektronicznego rządu - E-envoy - stara się, by wdrażane systemy, standardy i propozycje były akceptowane przez zainteresowane podmioty. Dlatego przed wprowadzeniem nowych rozwiązań publikuje ona opisujące je dokumenty, oczekując na oceny i wnioski (http://www.govtalk.gov.uk).

Przewodzi Londyn

Inicjatywa rządu brytyjskiego nie jest odosobniona w państwach Unii Europejskiej. Wiele dzieje się w krajach skandynawskich. Francuskie służby podatkowe ogłosiły niedawno, że na bazie oprogramowania Novella przygotują serwis pozwalający na obsługę deklaracji podatkowych ponad 35 mln podatników, Niemcy natomiast pracują nad elektroniczną platformą organizacji przetargów na rzecz instytucji państwowych. Nigdzie jednak - tak jak w Wlk. Brytanii - budowa elektronicznego rządu nie jest tak bardzo skoordynowanym i całościowym procesem, którego horyzont czasowy został ściśle określony. To rok 2005, kiedy instytucje państwowe w Wlk. Brytanii będą dostępne online. Wówczas w sieci znajdzie się 13 tys. różnych formularzy i pism urzędowych, a rocznie ma być dokonywanych ponad 5 mld transakcji, w których jedną ze stron będzie jakiś urząd.